Een samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of trouwen? Nu we het donorcontract hebben getekend (vrijdag a.s. in onze weekvlog!), moeten we ook nadenken over andere belangrijke zaken. Mocht één van ons in de toekomst zwanger worden, dan is het noodzakelijk dat we bepaalde zaken hebben vastgelegd. Niet alleen voor onszelf, maar ook voor het toekomstige kindje. Stel nou dat een van ons onverwacht overlijdt, wat dan? Stel dat we plotseling enorm veel ruzie krijgen en besluiten uit elkaar te gaan, wat dan? Je gaat er niet vanuit, maar het is wel belangrijk om bepaalde zaken zwart of wit vast te leggen, mocht er toch iets onverwachts gebeuren. Het leven loopt nou eenmaal regelmatig anders dan je verwacht. We moeten daarom kiezen voor een samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of een huwelijk. Waarom moeten we hieruit kiezen?

…omdat als er een kindje komt en er gaat iets mis, niet een van ons op straat moet belanden. …omdat duidelijk moet zijn wie wat erft als er onverwacht iemand overlijdt. …omdat dit het juridisch ouderschap vastleggen makkelijker kan maken. Zo zijn er nog vele andere redenen die pleiten voor een keuze maken uit een samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of een huwelijk. Iedere optie heeft zo zijn voor -en nadelen. Voor ons is het handig om deze voor -en nadelen tegen elkaar af te wegen.

Eigenlijk is het raadzaam om zoiets al wat eerder te doen. Als je gaat samenwonen ontstaat er géén gemeenschap van goederen. Je kunt hierover wel afspraken maken in een samenlevingscontract of een notariële akte. Bij trouwen of een geregistreerd partnerschap ontstaat automatisch een gemeenschap van goederen. Alle bezittingen en schulden worden vanaf dat moment gedeeld, althans als je in gemeenschap van goederen trouwt. Als je dit niet wilt kan je huwelijkse voorwaarden of partnerschapsvoorwaarden bij een notaris laten opstellen. Per 1 januari 2018 veranderen deze regels. Er is dan geen gemeenschap van goederen meer, behalve als je dit zo vastlegt bij de notaris.

Samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of trouwen?Als we gewoon ons hart zouden volgen, dan zouden we natuurlijk het liefst gaan trouwen. Tegelijkertijd vraagt trouwen ook om een flinke financiële vergoeding. Iets waar we best positief tegenover zouden staan als het dan ook exact zo zou zijn zoals ze zouden willen: In Frankrijk in de zon aan een lange houten tafel met familie en vrienden. Dromen zijn helaas niet altijd haalbaar en dus hebben we ons trouw avontuur daarom op een lager pitje gezet. Eigenlijk zit voor ons de keuze hem dus vooral in een samenlevingscontract of geregistreerd partnerschap. Wat houdt alles nou eigenlijk in en wat zijn de voor- en nadelen van beiden?

Wat handig is om te weten bij het lezen van de verschillende vormen van het aangaan van een verbintenis: Het verschil tussen ouderlijk gezag en juridisch ouderschap.

Juridisch ouderschap
De moeder van het kind is automatisch juridisch ouder. Als de ouders getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben, is de man automatisch juridisch ouder. Dit is ook het geval als er sprake is van een meemoeder en ‘anonieme’ donor. Indien er sprake is van een bekende donor, dan moet de meemoeder het kind eerst erkennen. Dit kan worden gedaan bij het gemeentehuis en kan al voordat het kindje is geboren.

Ouderlijk gezag
Het ouderlijke gezag is de plicht en het recht van de ouder om het kind te verzorgen en op te voeden. het gaat hier dus vooral om het nemen van beslissingen voor het kind. Je bent wettelijk vertegenwoordiger van het kind. Bij een huwelijk en geregistreerd partnerschap heeft de vader automatisch het ouderlijk gezag. Is er geen sprake van een huwelijk of registratie, dan zal het gezag na de erkenning en geboorte moeten worden aangevraagd. Dit geldt ook voor de meemoeder indien er geen sprake is van een huwelijk of geregistreerd partnerschap.

Ben je als meemoeder getrouwd of heb je een geregistreerd partnerschap, dan krijg je automatisch het ouderlijk gezag als er volgens de wet geen vader is: bij een ‘anonieme’ donor of een bekende donor die het kind niet erkent. Het gezag aanvragen kan digitaal via Rechtspraak.nl.

♥ Het samenlevingscontract

  • Een samenlevingscontract is een overeenkomst met daarin afspraken over het samenwonen, de kosten en spullen. Je kan dit samen met je partner opstellen, maar je kan dit ook door een notaris laten maken. De tussenkomst van een notaris is verplicht als je een partnerpensioen wilt.
  • Met een samenlevingscontract geldt er geen gemeenschap van goederen. Dit kan wel als je bijvoorbeeld samen een huis koopt. Hierover kan je afspraken maken in het contract.
  • Als je samenwoont kan, in verband met een koopwoning en partnerpensioen, middels een samenlevingscontract een regeling treffen om elkaar te beschermen bij overlijden. Je kunt dan een zogenaamd verblijvingsbeding opnemen in het samenlevingscontract. Dat is een regeling op grond waarvan gemeenschappelijk vermogen aan elkaar toekomt, bij overlijden van één van beiden.
  • Met een samenlevingscontract ben je als lesbische ouders niet direct allebei juridisch ouderschap én het ouderlijk gezag over het kind. Voor het juridisch ouderschap moet de meemoeder het kindje eerst erkennen. Dit kan al tijdens de zwangerschap. Zij heeft hierna echt nog niet het ouderlijk gezag. Dit kan na de geboorte aangevraagd worden bij de rechtbank.
  • Met een samenlevingscontract ben je niet automatisch erfgenaam van elkaar. Dit zou betekenen dat het kind alles erft in plaats van de partner. Dit zorgt voor ingewikkelde situaties. Het is daarom noodzakelijk om bij vermogen, naast een samenlevingscontract ook een testament op te stellen.
  • Ga je uit elkaar, dan heb je enkel een notaris of advocaat nodig om alles te regelen. Tussenkomst van een rechter is bij een samenlevingscontract niet nodig.
  • Bij een samenlevingscontract mag je elkaars achternaam niet gebruiken
  • Je hebt geen onderhoudsplicht, maar kunt hierover wel afspraken vastleggen.
  • Je hebt niet automatisch recht op nabestaandenpensioen, maar je kunt hierover wel afspraken maken met behulp van een notaris.
  • Indien je het samenlevingscontract beëindigt heb je geen rechten en plichten, tenzij je dit met elkaar overeen bent gekomen in het contract.  Denk hierbij aan de verdeling van de spullen en/of verschaffen van alimentatie.

 

Samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of trouwen?

♥ Het geregistreerd partnerschap

  • Voor een geregistreerd partnerschap moet je naar de ambtenaar van de burgerlijke stand waar je een verklaring aflegt. Het JA-woord is niet verplicht. Je kunt zelf een tekst verzinnen, zolang je erna maar samen met je partner en twee getuigen de akte ondertekent.
  • Heb je een geregistreerd partnerschap met minderjarige kinderen en beiden het ouderlijk gezag, dan heb je de rechter nodig om van elkaar te scheiden. Heeft u een geregistreerd partnerschap zonder kinderen, kinderen ouder dan 18 jaar of niet beiden het ouderlijk gezag over de kinderen? Dan kunt u met hulp van een advocaat of notaris scheiden.
  • Je mag elkaars achternaam gebruiken. Je mag daarnaast ook nog je eigen achternaam gebruiken, maar dat hoeft niet.
  • Je hebt elkaars toestemming soms nodig om iets te verkopen of kopen (huis, spullen op afbetaling)
  • Bij een geregistreerd partnerschap heb je onderhoudsplicht. Je moet dus verplicht bijdragen aan de kosten van het huishouden, tenzij anders vastgelegd in de partnerschapsvoorwaarden.
  • Bij een geregistreerd partnerschap geldt de wettelijke gemeenschap van goederen. Vanaf 1 januari 2018 geldt de beperkte gemeenschap van goederen. De spullen die voor het geregistreerd partnerschap enkel van jou waren, blijven van jou alleen, inclusief erfenissen en schenkingen. Wil je geen beperkte gemeenschap van goederen, dan kan je dit vastleggen in partnerschapsvoorwaarden.
  • Je bent automatisch elkaars erfgenaam
  • Je hebt meestal automatisch recht op nabestaandenpensioen als je partner overlijdt.
  • Als je als lesbisch stel zwanger bent geworden door een onbekende zaaddonor (Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting) dan ben je als lesbische moeders beiden automatisch de ouders.
  • Als je als lesbisch stel zwanger bent geworden door een bekende donor, dan moet de meemoeder het kind nog erkennen.
  • Als je wilt kan je een geregistreerd partnerschap omzetten in een huwelijk. Hiervoor je je naar de ambtenaar van de burgerlijke stand. Deze maakt dan een akte van omzetting. Hier zijn kosten aan verbonden, die verschillen per gemeente. Je kunt een huwelijk niet omzetten naar een geregistreerd partnerschap.
  • Indien je een geregistreerd partnerschap beëindigt, dan houd je bepaalde rechten en plichten. Het kan dan gaan om onderhoudsplicht, alimentatie of tijdens het geregistreerd partnerschap opgebouwde pensioen.
  • Als er een kindje wordt geboren tijdens het geregistreerde partnerschap, dan kan je bij het eerste kind kiezen welke achternaam het krijgt. De achternaam van de moeder of van de meemoeder/partner.

 

Samenlevingscontract, geregistreerd partnerschap of trouwen?

♥ Het huwelijk

  • Voor een huwelijk moet je naar de ambtenaar van de burgerlijke stand waar je een verklaring aflegt. Het JA-woord is verplicht. Erna moet je samen met je partner en twee getuigen de akte ondertekenen.
  • Je hebt de rechter nodig om te kunnen scheiden.
  • Je mag elkaars achternaam gebruiken. Je mag daarnaast ook nog je eigen achternaam gebruiken, maar dat hoeft niet.
  • Je hebt elkaars toestemming soms nodig om iets te verkopen of kopen (huis, spullen op afbetaling)
  • Bij een huwelijk heb je onderhoudsplicht. Je moet dus verplicht bijdragen aan de kosten van het huishouden, tenzij anders vastgelegd in de partnerschapsvoorwaarden.
  • Bij het huwelijk geldt de wettelijke gemeenschap van goederen. Vanaf 1 januari 2018 geldt de beperkte gemeenschap van goederen. De spullen die voor het huwelijk enkel van jou waren, blijven van jou alleen, inclusief erfenissen en schenkingen. Wil je geen beperkte gemeenschap van goederen, dan kan je dit vastleggen in huwelijkse voorwaarden.
  • Je bent automatisch elkaars erfgenaam.
  • Je hebt meestal automatisch recht op nabestaandenpensioen als je partner overlijdt.
  • Als je als lesbisch stel zwanger bent geworden door een onbekende zaaddonor (Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting). Dan ben je als lesbische moeders beiden automatisch de ouders.
  • Als je als lesbisch stel zwanger bent geworden door een bekende donor, dan moet de meemoeder het kind nog erkennen.
  • Als er een kindje wordt geboren tijdens het huwelijk, dan kan je bij het eerste kind kiezen welke achternaam het krijgt. De achternaam van de moeder of van de meemoeder/partner.
  • Indien je een huwelijk beëindigt, dan houd je bepaalde rechten en plichten. Het kan dan gaan om onderhoudsplicht, alimentatie of tijdens het geregistreerd partnerschap opgebouwde pensioen.

En jij: Trouwen, samenlevingscontract of geregistreerd partnerschap?

Fotografie: Oakenroad, Nicolas Nova, Glitterandfrills, Ben Seidelman