Weinig aandacht voor de GGZ: onrust en verwarring

Lonneke (26) lijdt al jaren aan verschillende psychische problemen. Naast een eetstoornis, weet ze sinds haar 19de dat ze autisme heeft. Een ontdekking die haar al veel heeft geholpen in het vinden van haar weg in de maatschappij. Sinds haar jeugd kampt ze ook met intense paniek en momenten van verwarring (dissociatie). Hiermee dealde ze door slecht voor zichzelf te zorgen, wat resulteerde in somberheid. Tot een jaar geleden. Toen ging ze nog één keer heel hard op zoek naar de juiste hulp. Zo kwam ze in oktober terecht bij een gespecialiseerd traumacentrum.

Lonneke zat hier tot de corona crisis uitbrak intern en had van maandag t/m vrijdag een combinatie van groepsbehandeling en individuele therapie.

“Het kon toch niet zo zijn dat dit het hoogst haalbare qua kwaliteit van leven voor mij was? Dat kon en ga ik nog steeds niet accepteren, want vaak is het nog overleven in plaats van leven. “

Thuis therapie of 24/7 in therapie

Het startte met geen handen schudden, bij ziekte thuis blijven, voldoende afstand houden. Een of twee weken later kwam er voor het eerst in het weekend een mail: De mensen die ambulant of deeltijd behandeling kregen werd gevraagd thuis te blijven.

Ik vroeg mij hierdoor af of de mensen die intern zaten dan nog wel op weekendverlof konden. Het antwoord daarop was ja. Maandag 16 maart ging ik naar de kliniek, mijn was nog thuis op het rek, die zou ik vrijdag dan wel opruimen. Inmiddels is het 12 mei en hangt dezelfde was er nog steeds.

Ik kwam hier dus op maandag en na een spoedberaad bleek dat wij in het weekend voor de veiligheid toch hier moesten blijven. Als we dat niet wilden, konden we wel nar huis gaan, maar konden we voorlopig niet terug komen. Dat was even een flinke klap. Vanaf nu 24/7 hier? Het riep bij iedereen veel op. Voor de mensen die minstens een maand thuis kwamen te zitten, omdat ze geen de keuze hadden. Voor de mensen die klinisch zaten, omdat de keuze onmogelijk leek. Het voelde voor mij als kiezen tussen twee kwaden. Naar huis midden in een complexe trauma behandeling en dan in een gat vallen. Nee. Paniek.

“Ik had niet eens genoeg kleren mee. Ik wilde eigenlijk al niet klinisch, maar had voor het behandelaanbod en het reizen hiervoor gekozen. Ineens 24/7 hier zijn voelt dan wel echt als degraderen. Het deed me denken aan toen ik gedwongen opgenomen was en aan toen dat en toen… Er kwam heel veel omhoog.”

Na wat goede gesprekken en het regelen van opvang voor mijn konijnen, werd ik wat rustiger. Nee, het was inderdaad niet bevorderlijk voor mijn behandeling om nu naar huis te gaan. Ik besloot te blijven. Het behandelprogramma werd anders. De mensen thuis kregen bel momenten en zelfs snel al beeldbel (vak)therapie en individuele behandelgesprekken aangeboden. Hoe dat was kan ik niet vertellen. Hoe het in de kliniek was wel.

Het hele team heeft zich in de rondte gewerkt om zo snel als het kon een therapie programma aan te bieden. Een therapieprogramma dat wisselde, omdat sommige medewerkers zelf binnen de risicogroep vielen, of thuis moesten blijven. Maar wat er ook was: Er stond een therapieprogramma voor ons klaar.

Roeien met de riemen die je hebt

Hoe meer maatregelen er kwamen, hoe lastiger het werd. Er is echt geroeid met de riemen die ze hadden. Psychomotorische therapie ging buiten door. Beeldende therapie aan de lunch tafels. Extra wandel momenten in plaats van fitness. Beeldbellen als je behandelaar die dag vanuit huis werkte. De verpleging deed de boodschappen die door hamsteren ineens niet goed geleverd werden. Iedereen werkte nu door in de weekenden. Ook wij.

Als cliënten hebben we ook echt keihard gewerkt. Om te overleven, maar nu op een andere manier dan we gewend waren. Om te delen. Om te reguleren. Om de zoveelste wijziging met elkaar op te vangen. Stuk voor stuk is er door iedereen keihard gewerkt.

Weer meer GGZ hulpverlening

Voor mij is het nog steeds surrealistisch hoe dit tot nu toe allemaal gelopen is. Sinds een week is alles weer veranderd. Cliënten die thuis zaten krijgen inmiddels ook meer hulp op locatie. Hierdoor is de indeling van het hele gebouw veranderd. Looproutes, een extra woonkamer, meer regels, een ander therapie programma. Ze hebben alles zo snel omgetoverd zodra ze het ‘Ja woord’ kregen om ons weer op verlof te laten gaan en de mensen thuis weer meer naar locatie te laten komen.

De mensen die in quarantaine hadden gezeten, wisten inmiddels wat ze wel en niet konden doen. Wel of niet naar de winkel? Wel of niet 1,5 meter afstand? Naar hetzelfde toilet en dezelfde douche gaan? Nu kwam dat allemaal weer op de schop.

Opluchting en verwarring

De eerste dagen dat mensen die weken thuis hebben gezeten ook weer naar locatie konden komen, zijn nu geweest. Er is opluchting dat we weer meer compleet zijn qua cliënten milieu, dat het niet meer óf klinisch óf thuis zitten is. Er is ook veel onrust en verwarring. Hoe gaan we dit werkend krijgen?

De mensen in de gang waar ik ook in slaap kunnen niet meer zomaar de gang uitlopen naar verpleegkantoor met de nieuwe looproute. We moeten via buiten, omdat in de gangen niet gepasseerd kan worden met nu meer cliënten in huis en die 1,5 meter afstand tussen elkaar.

Buiten de was doen

Als ik de was wil doen, of naar verpleging wil, moet ik eerst naar buiten, de deur uit, de poort uit, via de hoofdingang weer naar binnen en dan naar het verpleegkantoor. Voor je er erg in hebt sta je buiten weer te denken wat je nou ineens buiten ook alweer ging doen. In deze behandeling is verwardheid nou eenmaal een echt ding….

Los van het gebouw is dus ook het therapieprogramma weer helemaal anders. Om iedereen weer therapie op locatie te kunnen bieden zijn op maandag, dinsdag en woensdag ongeveer 2 therapiegroep ‘in huis’ en op woensdag, als soort wisseldag, donderdag en vrijdag 2 andere therapie groepen. Elke therapiegroep heeft hiermee minimaal één dag minder behandeling.

Geen aandacht voor de GGZ

Wat me het meest verbaasd heeft, in welke fase van maatregelen we ook hebben gezeten, dat er zo weinig bij de persconferenties is gesproken over de GGZ. Ik had natuurlijk niet verwacht dat Rutte ineens had gezegd ‘en voor die en die kliniek geldt nu dus dat….’. Maar íets over de GGZ?

Elke persconferentie zaten we in die ene woonkamer met dat kleine tv’tje op het puntje van onze stoel… En telkens was het ‘huh, wat betekent dat nu voor ons? Telkens moesten we dan wachten tot het crisisberaad van de instelling was geweest. Dit vond meestal gelukkig de dag erop direct plaats. Hierin werd dan besproken hoe de maatregelen toegespitst konden worden op hun locaties en behandelingen. 

Constant afwachten

Als cliënt zit je niet bij zo’n beraad en moet je maar afwachten tot er een soort nieuw vonnis klaar ligt. Zo kregen we op een gegeven moment wel mee dat er meer corona afdelingen zouden komen in heel Nederland. Toch hadden we niet verwacht dat er zo’n afdeling naast ons kwam, en dat als daar 10 bedden bezet zouden zijn, wij ons boeltje moesten pakken, zodat dit ook een corona afdeling kon worden. Dat zijn heftige dingen, zeker midden in een trauma verwerkingsproces.

Alle maatregelen werden geaccepteerd en we hebben er het beste van gemaakt. Toch is het niet oké dat ik zo weinig kan zeggen over hoe het kabinet omgaat met de GGZ. Dat zegt wat over hoe weinig ik het kabinet erover gehoord heb. Het zegt iets over hoe veel de GGZ zelf heeft moeten roeien…. 

(on)Duidelijkheid binnen de GGZ

Sommige GGZ locaties deden het zo, andere deden het zo… Er lijkt geen eenduidig beleid. Dat er door iedereen over na werd gedacht is duidelijk, anders hadden we überhaupt geen enkele vorm van behandeling gehad.

Waarom komt dat niet ook op nationale tv? Juist in zo’n onzekere onduidelijke tijd had ik als mens met psychische problemen graag gehoord wat er wél was besproken. Nu kreeg ik een stilte te horen waar ik helemaal niks mee kon. Niet alleen voor de cliënten, maar ook voor de professionals die werken in deze branche had ik graag meer gehoord! Ik vind ook dat zij echt wel wat meer erkenning hebben verdiend. 

Van de daken schreeuwen

Er is echt iets wat ik van de daken wil schreeuwen: Meer aandacht en geld voor de zorg! Ik kan me als ‘leek’ zo machteloos voelen. Wat moet ik doen om tot de regering, het kabinet, de kamers door te dringen? Een brief naar de koning schrijven met een mooie tekening? Als VIG’er, als cliënt, als vriendin van, …hoe ik het ook bekijk ik kom tot dezelfde conclusies.

Met meer geld voor de zorg wordt de zorgverlener én cliënt minder belast. Als er meer geld is kunnen er meer mensen aangenomen worden, wordt de druk minder groot op een team. Met grotere teams, kunnen er ook meer cliënten aangenomen worden. Hoe meer cliëntenplekken er zijn, hoe minder lang die wachtlijsten worden. Hoe minder wachttijd, hoe minder lang iemand achteruit kan blijven gaan. Hoe eerder geholpen, hoe korter de behandeling nodig is. Hoe minder lang een behandeling duurt, hoe minder geld er gaat naar één persoon. Hoe minder geld naar één persoon, hoe méér mensen geholpen.

---

Ook meedoen aan een interview en jouw ervaring delen? Mail ons: ikvrouwvanjou@gmail.com

Fotografie: Unsplash